Ο Μανιτάκης χτύπησε την καρδιά του πελατειακού συστήματος

Ένα εξαιρετικά διαφωτιστικό άρθρο του Νίκου Μπίστη

Δεν ξέρω πόσοι κατάλαβαν ακριβώς τι παίχτηκε - και ελπίζω να μην χάθηκε οριστικά - πριν δυο μέρες με την απόσυρση της ρύθμισης Μανιτάκη για τους συμβασιούχους. 

Οι συμβασιούχοι και η περιπέτεια τους βρίσκονται στην καρδιά του πελατειακού κράτους. Όλα τα κόμματα έχουν ευθύνη για αυτήν την κατάσταση. Κυρίως τα κόμματα που άσκησαν την κεντρική εξουσία , αλλά και τα άλλα γιατί άσκησαν την τοπική. Και το πρόβλημα των συμβασιούχων στην Τοπική αυτοδιοίκηση είναι μείζον όπως φαίνεται και από τις κινητοποιήσεις της ΠΟΕΟΤΑ για να μην αλλάξει τίποτε στο φαύλο αυτό καθεστώς. 

Πριν δέκα χρόνια ήμουν υφυπουργός Εσωτερικών και το γραφείο μου ήταν εκεί που βρίσκεται σήμερα του Μανιτάκη. Επί τρεις μήνες μέχρι τις εκλογές το γραφείο επί της Βασιλίσσης Σοφίας ήταν καθημερινά αποκλεισμένο. Αποκλεισμένο από συμβασιούχους που ήθελαν διαβεβαίωση ότι θα μονιμοποιηθούν (διαβεβαίωση που τους παρείχαν απλόχερα τα κόμματα της τότε αντιπολίτευσης) και από «επιτυχόντες» του ΑΣΕΠ που επέμεναν ότι παρότι είχε ολοκληρωθεί ο διαγωνισμός και είχαν προσληφθεί οι κατά σειρά επιτυχίας για τον συγκεκριμένο αριθμό θέσεων για τον οποίο είχε προκηρυχτεί , στο μέλλον έπρεπε να μην γίνει νέος διαγωνισμός αλλά να προσληφθούν αυτοί από μια οιωνοί επετηρίδα. Κάθε βράδυ που έφευγα είχαμε τον ίδιο διάλογο : «Η δεσμεύεστε η θα ψηφίσουμε Νέα Δημοκρατία» . « Παιδιά δεν μπορώ να σας υποσχεθώ πράγματα που δεν γίνονται. Ψηφίστε ότι θέλετε». 

Ψήφισαν. 

Και επήλθε η περίφημη επανίδρυση του κράτους που τίναξε την κρατική μπάνκα στον αέρα με τον νόμο Παυλόπουλου και άλλα πολλά που ακόμα πληρώνουμε. Δεν είμαι καθόλου σίγουρος ότι δεν τους έστελναν και διάφοροι βουλευτές και Υπουργοί του λαϊκού ΠΑΣΟΚ που τους διαβεβαίωναν ότι αυτοί ήταν μαζί τους αλλά δεν τους αφήνουν οι εκσυγχρονιστές. 

Ο Μανιτάκης ,λοιπόν , για να κάνουμε ένα άλμα δέκα ετών , βρήκε μια κατάσταση στον ευρύτερο δημόσιο τομέα που περιφρονούσε πεισματικά αυτό που ονομάζουμε γενικό συμφέρον. Βρήκε τα αποτελέσματα μιας καλοστημένης συντεχνιακής φάμπρικας που στο όνομα του «δικαιώματος» καταπατούσε συστηματικά το γενικό καλό. 

Πως έχει η κατάσταση: Το πρόβλημα αφορά εργαζόμενους που προσλαμβάνονται στο Δημόσιο με σύμβαση ορισμένου χρόνου η έργου και συνήθως με διαδικασίες ρουσφετολογικές. Παρά την λήξη των συμβάσεων τους , οι εργαζόμενοι αυτοί καταφεύγουν στα δικαστήρια και με την πρακτική των συνεχών αναβολών, που βασίζονται στην κατάχρηση της προσωρινής δικαστικής προστασίας κατορθώνουν να παραμένουν στο δημόσιο και να μισθοδοτούνται κανονικά επί χρόνια. Κυκλώματα δούλεψαν, δικηγορικά γραφεία έκαναν περιουσίες και ταυτοχρόνως πουλούσαν «δικαιώματα» και «αριστερή προστασία», δικηγόροι είχαν μόνιμο στασίδι σε πρωινάδικα και μοίραζαν κάρτες για αγωγές που μόνο το όνομα του αιτούντος άλλαζε. Μετά έγιναν και «αριστεροί» βουλευτές. 

Οι κύριες δίκες λόγω φόρτου εργασίας της δικαιοσύνης και συμπαιγνίας Δημοσίου και αιτούντων αναβάλλονταν επ’ αόριστον. Έτσι , επιτυχόντες του ΑΣΕΠ στερούνται τις θέσεις που δικαιούνται επειδή εργαζόμενοι, χωρίς αξιολογημένα προσόντα και με συμβάσεις που έχουν λήξει παραμένουν καταχρηστικά στη θέση τους. 

Αυτοί δεν έχουν δικαιώματα; 

Και που είναι το γενικό καλό που πρέπει να καθοδηγεί τις ενέργειες της πολιτείας;
Και ξαφνικά όλο το αντιμνημονιακό παρδαλό μέτωπο απέκτησε και γνώσεις Συνταγματικού Δικαίου. Περισσότερες προφανώς από τον Καθηγητή του Συνταγματικού Δικαίου Αντώνη Μανιτάκη. Και άρχισαν να τον κατηγορούν ότι με την τροποποίηση του Κώδικα Πολιτικής Δικονομίας που προωθεί περιφρονεί τις δικαστικές αποφάσεις . Όμως και πρωτοετής φοιτητής της Νομικής γνωρίζει ότι τα μέτρα προσωρινής προστασίας (οι προσωρινές διαταγές δηλαδή) δεν αποτελούν δικαστικές αποφάσεις. Είναι προσωρινές ρυθμίσεις που εκδίδονται εν αναμονή – και για περιορισμένο χρονικό διάστημα – της κυρίας δίκης , η οποία όμως δεν γινόταν ποτέ. 

Ως προς την περίφημη συνταγματικότητα, η προσωρινή διαταγή αποτελεί μεν τίτλο εκτελεστό ( 904 παρ.2 Κώδικα Πολιτικής Δικονομίας) αλλά δεν συνιστά δικαστική απόφαση και κατά συνέπεια δεν εμπίπτει στον πυρήνα του άρθρου 20 του Συντάγματος. 

Πώς σπάει λοιπόν με αυτό το κόλπο η αλυσίδα που θα οδηγούσε σε καθαρή και σύννομη λύση;: Η προσωρινή διαταγή στην πράξη έχει υποκαταστήσει την προσωρινή δικαστική προστασία, δηλαδή τα ασφαλιστικά μέτρα. Αυτός που ζήτησε και πέτυχε την έκδοση της προσωρινής διαταγής, προσπαθεί να την διατηρήσει σε ισχύ απέχοντας από την συζήτηση της αίτησης του για την λήψη ασφαλιστικών μέτρων. Και τέλος τα δικαστήρια υποκαθιστούν μέσω της προσωρινής διαταγής την έγκαιρη έκδοση οριστικής απόφασης στην αίτηση ασφαλιστικών μέτρων. 

Αυτό, λοιπόν, που πρότεινε ο Μανιτάκης για να μην υποκατασταθεί η κυρία δίκη από τα ασφαλιστικά μέτρα ήταν να είναι απαράδεκτη η συζήτηση της αίτησης αν δεν έχει προσδιοριστεί δικάσιμος της κυρίας αγωγής η εάν η ημερομηνία συζητήσεως της κυρίας αγωγής απέχει περισσότερο από 6 μήνες από την ημέρα συζήτησης της αίτησης για την λήψη ασφαλιστικών μέτρων. Έτσι αποκαθίσταται η λογική που πρέπει να διέπει την προσωρινή διαταγή, τα ασφαλιστικά μέτρα και φτάνουμε – επιτέλους – και στην εκδίκαση της κύριας αγωγής ώστε να τελειώνουν οι σκόπιμες εκκρεμότητες.
Αφού τελειώσαμε με την νομική θωράκιση της πρότασης Μανιτάκη πάμε και σε μια διάσταση που φαίνεται ότι ακόμα και Υπουργοί της κυβέρνησης δεν έχουν συνειδητοποιήσει. 

Μέχρι το τέλος του 2013 έχουμε συμφωνήσει (σαν χώρα, άρα εικάζω και ως Υπουργοί) ότι θα φύγουν 4000 από το Δημόσιο. Αυτός ο αριθμός μπορεί να συγκεντρωθεί από τους ένοχους για σοβαρά ποινικά και πειθαρχικά παραπτώματα, από τους Οργανισμούς που καταργούνται η συγχωνεύονται και από τους συμβασιούχους που έληξε η σύμβαση τους. Οι δυο πρώτες κατηγορίες δεν συμπληρώνουν τον αριθμό. Ταυτοχρόνως Μανιτάκης και Στουρνάρας πέτυχαν την πρόσληψη σε ίσο αριθμό – 1 προς 1 – νέων προσοντούχων δημοσίων υπαλλήλων σε μια προσπάθεια πρακτικής αναβάθμισης του Δημοσίου. Αν οι συμβασιούχοι με παράταση του γνωστού κόλπου παραμείνουν, επειδή ο αριθμός 4000 δεν θα αλλάξει, αναγκαστικά πλέον θα πάμε σε οριζόντιες απολύσεις στο Δημόσιο. Σε αντίθετη περίπτωση θα αρχίσει πάλι το γνωστό γαϊτανάκι με τις δόσεις και τα μέτρα. 

Τι δεν καταλαβαίνουν; 

Ή θέλουν να κάνουν τους τσάμπα φιλολαϊκούς ;